مزایا و معایب پمپ بشقابی

پمپ بشقابی یک نوع پمپ مرکزی است که برای انتقال سیالات با ذرات جامد کوچک یا نیمه جامد استفاده شده  و در آن یک بشقاب با فضای خالی درون یک برج مکش قرار گرفته و سیال و ذرات مایع یا نیمه جامد را در اثر جریان سیال به بشقاب ها جذب  و سپس به وسیله جریان سیال به بالا حرکت می دهد. در نهایت، در ناحیه تجمعی، ذرات جمع آوری شده  از پمپ خارج شده و با توجه به طراحی خاص این پمپ، می توان دید که این پمپ به پمپاژ سیالاتی  حاوی ذرات جامد بسیار مسلط بوده و در عملکرد در صنایعی نظیر آب و فاضلاب، صنایع معدنی، مخازن لجن و صنایع نفت و گاز بسیار به کار می رود. علاوه بر آن پمپ بشقابی به دلیل قابلیت جابجایی ذرات بزرگ، توانایی عملکرد در تناوب طولانی، بهره‌وری بالا و نیاز کمتر به عملیات نگهداری و تعمیرات  را داشته و به همین امر از دیگر پمپ‌ها متمایز می‌شود.

انتخاب و استفاده از پمپ بشقابی منطبق بر نیازها و شرایط کاری شما می‌باشد که برای انتخاب مناسب‌ترین پمپ بشقابی، بهتر است با تولیدکنندگان معتبر یا متخصصان صنعتی مشورت کرده  تا بهترین گزینه را برای شرایط خاص تان انتخاب کنید.

پمپ بشقابی در حقیقت شامل دو نوع است.

• پمپ‌های جابجایی مثبت که با افزایش عمق آب، آب کمتری پمپ دهی می‌شود و زمانی که فشار کمتر باشد جریان افزایش خواهد یافت.
• پمپ‌های سانتریفیوژی که برای مایعات روان‌تر و یا برای پمپ کردن مایعات با ویسکوزیته پایین‌تر استفاده می‌شود. در این پمپ‌ها فشار مایع افزایش یافته و سپس مایع از بین مجموعه‌ای از شیارهای ثابت اطراف پروانه خارج می‌شود.

کاربردهای پمپ بشقابی :

پمپ بشقابی به دلایل زیر در صنایع مختلف کاربرد دارد و مزایای آن به شرح زیر می باشد.

1. صنایع نفت و گاز: پمپ بشقابی برای انتقال و جداسازی نفت خام، آب و گاز در صنایع نفت و گاز استفاده می‌شود.
2. صنایع شیمیایی: در این صنعت، پمپ بشقابی برای انتقال و مخلوط کردن مواد شیمیایی، تفکیک فازهای مختلف و انتقال فرآورده‌ها در استحکام فرآیند های شیمیایی استفاده می‌شود.
3. آب و فاضلاب: در سیستم‌های آب و فاضلاب شهری و صنعتی، پمپ بشقابی استفاده می‌شود تا فاضلاب و آب به صورت مرکزی جمع‌آوری و به مقصد نهایی هدایت شود.
4. صنایع غذایی: در صنایع غذایی، پمپ بشقابی برای انتقال مواد غذایی مانند شیر، روغن، شکر، آبمیوه و سس‌ها استفاده می‌شود.
5. صنایع معدنی: در فرآیندهای استخراج مواد معدنی، پمپ بشقابی برای جداسازی و انتقال مواد معدنی استفاده می‌شود.

ساختار پمپ های بشقابی:

ساختار پمپ‌های بشقابی معمولاً شامل قطعات زیر است:

1- پروانه :  بشقاب دایره‌ای از جنس فلزی یا پلاستیکی بوده که بر روی یک روتور ایجاد شده و دارای پره‌های منحنی که جریان سیال را ایجاد و تقویت می‌کنند، می باشند.

2-موتور: پمپ بشقابی معمولاً با یک موتور الکتریکی کار می‌کند و به همین علت این موتور، مسئول چرخش بشقابها بوده و انرژی لازم برای پمپاژ سیال را فراهم می‌کند.

3-محفظه پمپ: محفظه پمپ که به طور معمول از فولاد یا آلیاژهای سبک ساخته می‌شود، اجزا پمپ را در داخل خود قرار داده و از پمپ در مقابل آسیب های خارجی به خوبی مراقبت می کند. این محفظه حاوی بشقابها و موتور است که جریان سیال را در داخل آن به خوبی هدایت می‌کند.

4- لوله‌ها و اتصالات: برای اتصال پمپ به سیستم لوله‌کشی، از لوله‌ها و اتصالات استفاده شده که این اتصالات شامل شیرها، فلنج‌ها و مهره‌ها است که در استقرار صحیح پمپ و اتصال به سیستم لوله‌کشی بسیار کمک می‌کنند.

5- جعبه‌ی تحمل: پمپ بشقابی بر روی یک جعبه تحمل نصب می‌شود که وظیفه حمایت از پمپ و از بین بردن ارتعاش‌ها و لرزش‌های ایجاد شده توسط پمپ را دارد.

6- سیستم گریز از مرکزی (Centrifugal System): پمپ بشقابی به لطف سیستم گریز از مرکزی اقدام به جذب سیال و افزایش فشار آن می‌کند که در این جریان سیال وارد بشقابها شده و به صورت یک جریان گریز از مرکزی به بیرون منتقل می‌شود.

به طور کلی، ساختار پمپ‌های بشقابی طوری طراحی شده است تا جریان سیال را از طریق بشقابها ایجاد و تقویت کرده و فشار مورد نیاز را برای پمپاژ تولید کند که این پمپ‌ها برای انتقال سیالات در صنایع مختلف از جمله نفت و گاز، شیمیایی، آب و فاضلاب و صنایع غذایی نیز به خوبی و راحتی مورد استفاده قرار می گیرند.

عملکرد پمپ های بشقابی:

عملکرد پمپ بشقابی بر اساس سیستم گریز از مرکز (centrifugal system) معمولا طراحی شده که به وسیله بشقاب‌ها ایجاد می‌شود. در اینجا مراحل عملکرد پمپ بشقابی به اختصار آورده شده است:

1- ورود سیال: در ابتدا، سیال وارد پمپ شده و از طریق ورودی آن، سیال ممکن است به صورت آزاد (free flow) و یا از طریق سیستم لوله‌کشی وارد پمپ شود.

2- بشقاب‌ها: سیال وارد بشقاب‌ها شده و بشقاب‌ها به شکلی طراحی شده‌اند که به وسیله پره‌ها سیال را به مرکز پمپ حرکت داده و با چرخش موتور پمپ، به صورت گریز از مرکز حرکت می‌کنند.

3- افزایش فشار: در این مرحله، با جریان سیال به وسیله بشقاب‌ها، فشار سیال افزایش یافته و به طور کلی، با افزایش دوران بشقاب‌ها، جریان سیال تقویت و فشار به مرحله بعدی انتقال می‌یابد.

4- خروج سیال: پس از گذر از بشقاب‌ها، سیال به سمت خروجی پمپ هدایت شده و در اینجا، سیال همچنان در فشار بالا بوده و به سیستم لوله‌کشی یا محیط مقصد خروجی می‌رسد.

با توجه به عملکرد سیستم گریز از مرکزی و استفاده از بشقاب‌ها، پمپ بشقابی معمولاً مناسب برای انتقال سیالات با جریان آزاد و یا مخلوط‌هایی که نیاز به افزایش فشار دارند، می‌باشد. این پمپ‌ها جهت استفاده در صنایع مختلف از جمله صنایع نفت و گاز، شیمیایی، آب و فاضلاب، صنایع غذایی و… مورد استفاده قرار می‌گیرند.